Η Ιστορία Γράφεται από τους νικητές. Έτσι οι δανειολήπτες που επικράτησαν γράφουν με χρυσά γράμματα την λιποταξία τους την ώρα της μάχης. Μετά τη Νίλα των Δανειοληπτών στο Κρεμμύδι (7/19 Απριλίου 1825), ο Ιμπραήμ στράφηκε στην κατάληψη του Παλαιοκάστρου και του Νεόκαστρου, των δύο οχυρών φρουρίων της Πύλου. Τα ξημερώματα της 26ης Απριλίου/ 8 Μαΐου 1825, ο Αιγύπτιοι κατέλαβαν την Σφακτηρία, που εκτείνεται μπροστά από τον όρμο του Ναυαρίνου, σε μικρή απόσταση μέτρων από την Πύλο.
Η επίθεση ήταν αναμενόμενη. Η κυβέρνηση των δανειοληπτών του Κουντουριώτη είχε οχυρώσει τη Σφακτηρία με οκτώ κανόνια και 350 «επαγγελματίες» άνδρες του μινίστρου του Πολέμου. Του ένδοξου Αναγνωσταρά, που είχε εγκαταλείψει τον φυλακισμένο Κολοκοτρώνη και μαζί με τον Παπαφλέσσα είχαν γίνει υπουργοί των Υδραίων. Στις 22 Απριλίου/4 Μαΐου ο Μιαούλ βρέθηκε εμπρός στο Νεόκαστρο. Μετά από συμβούλιο, που έγινε πάνω στο μπρίκι «Άρης» του Τσαμαδού ο υπουργός Πολέμου, ο Αναγνωσταρά, ζήτησε να ενισχυθεί η άμυνα του νησιού με 500 ακόμα άνδρες από τα πλοία και να ζητήσουν επιπλέον ενισχύσεις. Στη Σφακτηρία προσήλθε και ο εγκέφαλος της παρατάξεως των δανειοληπτών, ο Μαυροκορδάτο μαζί με τον ιουδαίο πράκτορα των Ρότσιλντ Σαναρόζα. Μέσα στον όρμο του Ναβαρίνου ήσαν 6 ελληνικά πλοία για να βοηθήσουν στην Άμυνα.
Τη νύχτα της 25ης Απριλίου/7ης Μαίου προς την 26η Απριλίου/8η Μαίου ο Αιγυπτιακός Στόλος, έχοντας ευνοϊκό άνεμο, εισέπλευσε στον όρμο του Ναβαρίνου, συνοδεύοντας αποβατικό σώμα τριών χιλιάδων ανδρών για να καταλάβει τον όρμο . Ο είσπλους των Αιγυπτίων έγινε αιφνιδιαστικά και οι ναυτικοί τράπηκαν σε φυγή, επιστρέφοντας ατάκτως στα πλοία. Δύο με κυβερνήτες τον Θεόδωρο Σάντο Σπετσιώτη και τον Βασίλειο Σ. Βουδούρη πρόλαβαν να σαλπάρουν και να εξέλθουν ανενόχλητα. Το «Αθηνά» του Νικόλαου Βότση τον παράτησε και απέπλευσε χωρίς αυτόν. Στο Μπρίκι «Αχιλλεύς», των αδελφών Γεωργίου και Αντωνίου Ορλάνδου, κρεμάσθηκαν τριάντα ναύτες με το σώμα στη θάλασσα. Επίσης, το τρικάταρτο και βαριά οπλισμένο «Ποσειδών» του Θεοφίλου Μουλά, απέπλευσε υπερφορτωμένο που έμοιαζε με πυρπολικό. Η αποβατική επιχείρηση των Αιγυπτίων έγινε κύματα τριών χιλιάδων πεζοναυτών, των οποίων ηγούντο Γάλλοι αξιωματικοί.
Η φρουρά της Σφακτηρίας δεν μπόρεσε να αντέξει στην υπέρτερη εχθρική δύναμη. Η μάχη ήταν άνιση και γρήγορα ο Ιμπραήμ έγινε κύριος της Σφακτηρίας. Η φρουρά της Σφακτηρίας εξοντώθηκε ανάμεσά και ο Αναγνωσταράς. Οι Αιγύπτιοι έπιασαν περί τους 200 αιχμαλώτους. Το πλήρωμα του «Άρη» πιστό στον αφεντικό περίμενε τον Τσαμαδό, που σκοτώθηκε από τις πρώτες βολές του πυροβολικύ. Έτσι πρόλαβαν και μπάρκαραν ο Μαυροκορδάτος, ο Νικόλαος Βότση και ο Δημήτριος Σαχτούρης και γλίτωσαν. Ο Αχασβήρος Σανταρόζα δεν κατάφερε να φθάσει στο μπρίκι της Σωτηρίας. Σκοτώθηκε τρέχοντας.