Πολλά λέγονται και άλλα τόσα γράφονται το τελευταίο διάστημα, για το θέμα της μείωσης του αφορολόγητου που εμφανίζεται να πλήττει ασθενέστερες εισοδηματικά τάξεις, οι οποίες μέχρι τώρα απέφευγαν τη φορολογική επιβάρυνση.
Μια προσεκτική ματιά, όμως, στα επίσημα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων του 2016 (χρήση 2015) αρκεί για να δείξει ότι κάτι περίεργο συμβαίνει στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας. Διότι, σύμφωνα με τα εισοδήματα που δηλώθηκαν, σχεδόν το 40% των ελληνικών νοικοκυριών, ποσοστό δηλαδή κατά πολύ υψηλότερο από αυτό της ανεργίας, εμφανίζεται να ζει σχεδόν με… αέρα! Διότι το δηλωθέν εισόδημα «έως 5.000 ευρώ» μεταφράζεται σε ένα ποσό της τάξεως των 400 ευρώ τον μήνα και κάτω…
Στην περίπτωση δε των μισθωτών, το ποσό αυτό είναι καταφανώς χαμηλότερο από τον βασικό μισθό των 586 ευρώ τον μήνα, που αντιστοιχεί σε δηλωθέν ετήσιο εισόδημα (μετά τις εισφορές) 6.900 ευρώ. Αρκεί να σημειωθεί σχετικά ότι δηλωθέν φορολογητέο εισόδημα 5.000 ευρώ αντιστοιχεί σε part time νόμιμες απολαβές της τάξεως των 425 ευρώ μηνιαίως. Για κάτω από 5.000, πάμε ακόμη χαμηλότερα!
Εξίσου συγκλονιστικό είναι το γεγονός ότι σχεδόν δύο στα τρία ελληνικά νοικοκυριά (το 64%) εμφανίζεται να δηλώνει εισόδημα «έως 12.000 ευρώ», δηλαδή λιγότερα από 1.000 ευρώ τον μήνα!
Το δε μέσο ετήσιο εισόδημα ανά νοικοκυριό, μετά και την εφαρμογή των τεκμηρίων που ίσχυσαν για το 2015, εμφανίζοντας πρόσθετα (μη δηλωθέντα) τεκμαρτά εισοδήματα ύψους 7 δισ. ευρώ, προσδιορίζεται (διαίρεση του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος δια του αριθμού των δηλώσεων) σε περίπου 13.500 ευρώ!!! Κάτι παραπάνω δηλαδή από… 1.100 ευρώ τον μήνα προ φόρων!
Κι όλα αυτά σε μια χώρα που επί 6,1 εκατομμυρίων φορολογικών δηλώσεων, διαθέτει περίπου 5,1 εκατ. ιδιωτικής χρήσεως επιβατηγά αυτοκίνητα και πάνω από 15 εκατ. συνδρομές κινητής τηλεφωνίας!
Ενδιαφέρον όμως έχει να δούμε και πώς κατανέμονται αυτά τα δηλωθέντα εισοδήματα.
Ενδιαφέρον όμως έχει να δούμε και πώς κατανέμονται αυτά τα δηλωθέντα εισοδήματα.
Διότι από τα 75 δισ. ευρώ που δηλώθηκαν, η συντριπτική πλειονότητα (ποσοστό πάνω από 70%) αφορά μισθούς και συντάξεις (σχεδόν 60 δισ. ευρώ), ενώ άλλα 6 δισ. προήλθαν από εισοδήματα ακινήτων. Αντίστοιχα, τα κέρδη από επιχειρηματική-ατομική δραστηριότητα που δεν αφορά σε μερίσματα κ.λπ. ανωνύμων εταιριών και ΕΠΕ προσδιορίστηκαν σε μόλις 4,5 δισ. ευρώ, τα κέρδη από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και υπεραξία από μεταβίβαση κεφαλαίου ήταν 3,77 δισ. ευρώ. Ουραγοί οι αγρότες, καθώς δηλώθηκαν συνολικά μόλις… 1,25 δισ. ευρώ.
Τι μας δείχνουν αυτοί οι αριθμοί; Ότι σε μια χώρα με τεράστιο αριθμό αυτοαπασχολούμενων, ελεύθερων επαγγελματιών και μικροεπιχειρηματιών, η συντριπτική πλειονότητα εμφανίζεται να δουλεύει «για την ψυχή της μάνας του», όπως επίσης και οι αγρότες, που σπάνε… ρεκόρ στην εμφάνιση εξαιρετικά χαμηλών εισοδημάτων.
Πώς εξηγείται αυτό; Σύμφωνα με στοιχεία που είχε παραθέσει στις αρχές του 2016 ο ΣΕΒ και είχαν παρουσιαστεί σε παλαιότερο σχόλιο της στήλης, «υπήρξαν, το 2014, 431.790 δηλώσεις με εισοδήματα από αγροτική εκμετάλλευση, εκ των οποίων οι 236.627 επέδειξαν εισόδημα «έως 1.000 ευρώ», με μέσο εισόδημα τα… 123 ευρώ ετησίως, ενώ άλλες 128.764 δηλώσεις είχαν εισόδημα από 1.001 έως 5.000 ευρώ, με μέσο εισόδημα τα… 1.483 ευρώ σε ετήσια βάση!
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι σχεδόν το 85% όσων δήλωσαν εισόδημα από αγροτική εκμετάλλευση θα έπρεπε να ζουν κατά μέσο όρο με λιγότερα από 1.500 ευρώ τον χρόνο, ήτοι με περίπου 130 ευρώ τον μήνα!
Ομοίως, κατά την ίδια πηγή και για την ίδια περίοδο, στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών, «επί συνόλου 495.019 δηλώσεων, οι 131.624 αφορούσαν δηλωθέντα εισοδήματα από ελευθέριο επάγγελμα κάτω από 1.000 ευρώ, με μέσο δηλωθέν εισόδημα τα… 111 ευρώ. Πρόκειται για το 26,6% των συνολικών δηλώσεων εισοδημάτων από ελευθέριο επάγγελμα.
Επίσης άλλες 157.158 δηλώσεις κινήθηκαν κάτω από το όριο των 5.000 ευρώ, με μέσο δηλωθέν ετήσιο εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα τα… 1.450 ευρώ!
Αθροιστικά λοιπόν ποσοστό πάνω από το 58% των δηλώσεων εισοδήματος από ελευθέριο επάγγελμα αφορούσε μέσο εισόδημα κάτω από 1.450 ευρώ ετησίως, ήτοι περίπου 120 ευρώ τον μήνα! Και τούτο όταν το «μπλοκάκι» παροχής υπηρεσιών απαιτεί από μόνο του 500 ευρώ φόρο!
Όλα αυτά, δυστυχώς, αποτελούν ισχυρότατες ενδείξεις ότι η φοροδιαφυγή συνεχίζει να αποτελεί μάστιγα για την οικονομία και την κοινωνική δικαιοσύνη, με πρώτους «χαμένους», εφόσον μειωθεί το αφορολόγητο, εκείνους που ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ έχουν χαμηλά εισοδήματα.
Διότι οι θεσμοί ουδόλως ενδιαφέρονται αν μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά με τη μείωση του αφορολόγητου. Εκείνο που τους ενδιαφέρει είναι ότι η φοροδιαφυγή εμποδίζει ακόμη και σήμερα την είσπραξη του ποσού των φόρων που επιδιώκουν (για να πληρώνονται τα χρέη) χωρίς την υπερφορολόγηση των ειλικρινών φορολογούμενων, ακόμη κι αν αυτοί ανήκουν στην κατηγορία των μικρομεσαίων!
Πώς είναι δυνατόν κατόπιν όλων αυτών να μην έχει γίνει συνείδηση στους πάντες ότι η πάταξη της φοροδιαφυγής, μικρής ή μεγάλης, είναι πρώτη προτεραιότητα, ομολογώ ότι μου διαφεύγει!