Αν δεν ήταν φανατικός χρήστης της τεχνολογίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είχε σημειώσει με κόκκινο στυλό στο προσωπικό του σημειωματάριο το “36,5%”. Αυτός ο αριθμός -ποσοστό είναι πού θα κρίνει το πότε ακριβώς θα στηθούν οι επόμενες κάλπες...
Ο κύβος για τις πρόωρες εκλογές με βάση τις τελευταίες πληροφορίες φαίνεται ότι έχει ριφθεί. Η μορφή και ο χαρακτήρας του κυβερνητικού σχήματος που προέκυψε μάλιστα μετά τον ανασχηματισμό -όσο και αν δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες που υπήρχαν όσον αφορά τα πραγματικά προβλήματα- έρχεται να συνηγορήσει προς αυτή την κατεύθυνση. “Είναι μια κυβέρνηση με την οποία ο Μητσοτάκης θα βαδίσει προς τις κάλπες”, όπως επισημαίνουν έμπειροι παράγοντες της ΝΔ, εξηγώντας ότι ο ανασχηματισμός έγινε με το πρωθυπουργικό βλέμμα στραμμένο στις εκλογές.... .
Αυτό που για πρώτη φορά συμβαίνει όμως εδώ και δεκαετίες είναι ότι ενώ έχει κλειδώσει η κατ' αρχήν απόφαση για επίσπευση των εξελίξεων, παραμένει ακόμη ανοικτός ο χρόνος λόγω άλλων κρίσιμων παραμέτρων που έχουν σχέση με το εκλογικό σύστημα.
Η εκλογική εξίσωση είναι η πιο σύνθετη από τη μεταπολίτευση έως σήμερα καθώς έχει μεσολαβήσει η ψήφιση της απλής αναλογικής που βάση τη συνταγματική πρόβλεψη θα ισχύσει αυτή τη φορά. Το αρχικό σχέδιο του κ. Μητσοτάκη ήταν να προκαλέσει απανωτές εκλογές προκειμένου να εξουδετερώσει αυτή την “παγίδα” και να επανέλθει με αυτοδυναμία χάρη στο ενισχυμένο σύστημα που ψήφισε πέρυσι τέτοια περίοδο η δική του κυβέρνηση. Τότε όμως δεν είχε εκδηλωθεί όμως η πανδημία του κορονοϊού...
Με το κυβερνητικό σχήμα που διαμόρφωσε ο κ. Μητσοτάκης έδειξε ότι θέλει να είναι “έτοιμος” δια παν ενδεχόμενο, σε ο,τι αφορά αφενός τις εσωκομματικές διευθετήσεις και αφετέρου τους γενικότερους πολιτικούς του προσανατολισμούς. Πατώντας σε δύο βάρκες, σε μια προσπάθεια να ψαρέψει από διαφορετικά ... εκλογικά νερά, ενίσχυσε από τη μία πλευρά τα “δεξιά υποστυλώματα” της κυβέρνησης ενώ από την άλλη εκδήλωσε την προτίμησή του στις ποταμίσιες πολιτικές “γεύσεις”. Έτσι προβίβασε για παράδειγμα σε υπουργό Εσωτερικών τον Μάκη Βορίδη και ταυτόχρονα κατέστησε ως “εμβληματική” την υφυπουργοποίηση του προερχόμενου από το “Ποτάμι” Ν. Γιατρομανωλάκη με βασικό, όπως διαλαλείται κριτήριο, ότι πρόκειται για τον “πρώτο ανοικτά ομοφυλόφιλο υπουργό εν Ελλάδι”.
Η περίπτωση του κ. Βορίδη συνδυάζεται με την τακτική κατευνασμού της πτέρυγας Σαμαρά που ναι μεν είδε τον Γ. Βρούτση να χάνει τα γαλόνια του υπουργού και να υποβιβάζεται σε κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο αλλά ενισχύθηκε με μερικούς άλλους περιφερειακούς βραχίονες. Κατ' αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώθηκαν οι πληροφορίες της “κυριακάτικης δημοκρατίας” για την ιδιότυπη διαπραγμάτευση μεταξύ πρώην και νυν πρωθυπουργού προκειμένου ο κ. Σαμαράς με εσωκομματικά και ενδοκυβερνητικά ανταλλάγματα να μη δημιουργήσει – εν όψει των εκλογών- προβλήματα στον κ. Μητσοτάκη για την έναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Την ίδια ώρα με την περαιτέρω διολίσθηση στους “κεντρώους” πειρασμούς -που έχουν όμως ως σημείο αναφοράς την “πλατφόρμα Σημίτη” από το παρελθόν για τα οικονομικά, κοινωνικά και εθνικά θέματα- έστω και αν βρίσκονται σε τεράστια απόκλιση από τον πυρήνα της ιδεολογίας της κεντροδεξιάς, προσπαθεί να περιορίσει τα ανοίγματα του ΣΥΡΙΖΑ και το μετασχηματισμό του σε ένα κανονικό συστημικό κεντροαριστερό κόμμα.
Αυτή είναι η βασική προεκλογική υποδομή που ο πρωθυπουργός επιχείρησε να σηματοδοτήσει με τον ανασχηματισμό κατά την έναρξη της νέας χρονιάς. Ήδη η στρατηγική εξάντλησης της τετραετίας έχει υποχωρήσει και αντιμετωπίζεται ως “η έσχατη λύση”, κατά την περίπτωση δηλαδή που χαθεί ο έλεγχος σε όλα τα μέτωπα εντός του 2021 και πέσουν έξω όλοι οι υπολογισμοί. Ακόμη και οι πιο σκληροί πολιτικοί αντίπαλοι του αναγνωρίζουν πάντως ότι -όσο κι αν τα προγνωστικά δεν είναι ευχάριστα- ο κ. Μητσοτάκης απέχει ακόμη πολύ από αυτό.
Ωστόσο ο χρόνος -και δη ο πολιτικός- αναμένεται να “τρέξει” πολύ γρήγορα από εδώ και πέρα δοθέντος ότι ο υγειονομικός αλλά και ο οικονομικοκοινωνικός χειμώνας προβλέπεται μακρύς και βαρύς. Το ζητούμενο μάλιστα είναι, όπως λένε κάποιοι χαριτολογώντας, εάν θα μεσολαβήσουν οι “αλκυονίδες ημέρες” που θα επιτρέψουν στον κ. Μητσοτάκη να βγει στο ξέφωτο.
Για να μην εγκλωβιστεί πάντως στην “έσχατη λύση” της τετραετίας, ο πρωθυπουργός παρακολουθεί πλέον με μεγαλύτερη προσοχή τη χρονοσειρά των δημοσκοπήσεων. Μπορεί να μην έχει δίπλα του πια ούτε ως υπουργό τον άλλοτε επικεφαλής της GPO Τάκη Θεοδωρικάκο, αλλά η ομάδα των κυβερνητικών δημοσκόπων και επικοινωνιολόγων έχει κατά τις πληροφορίες εντολή “να σημάνει δυνατά την καμπάνα” μόλις φανεί ότι προκύπτει ζήτημα με τα ποσοστά της ΝΔ.
Το θέμα δεν έχει να κάνει με την πρωτιά -αφού η διαφορά ασφαλείας από τον ΣΥΡΙΖΑ παραμένει μεγάλη- αλλά αυτή θα είναι και η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο δεν θα αποδειχθεί καθοριστικό για τις εξελίξεις.
Μελετώντας τα μυστικά της νέας νομοθεσίας, οι εκλογολόγοι έχουν οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι ένα ποσοστό που κινείται σε επίπεδα του 36,5% αποτελεί την “κόκκινη γραμμή” για να μπορεί να διατηρήσει η ΝΔ και ο Κ. Μητσοτάκης προσωπικά των πρωτοβουλία των κινήσεων στην επόμενη Βουλή που θα προκύψει -αναγκαστικά- από την εφαρμογή της απλής αναλογικής.
Βεβαίως σημασία θα έχει και το γενικότερο σκηνικό, ο αριθμός των κομμάτων που θα μπουν στο Κοινοβούλιο, τα ποσοστά όσων μείνουν εκτός κλπ. Με βάση πάντως τις ισορροπίες που αποτυπώθηκαν τον Ιούλιο του 2019, το όριο αυτό θεωρείται το χαμηλότερο επιτρεπόμενο για να μπορεί η ΝΔ έστω και χωρίς αυτοδυναμία να έχει σίγουρα τον πρώτο λόγο και, αν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση δικών της προδιαγραφών με επικεφαλής πάλι τον κ. Μητσοτάκη- να επιβάλει εντός τριάντα ημερών νέες εκλογές με βάση την ενισχυμένη αναλογική.
Το ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτήν την εκλογική ισορροπία τρόμου, που ίσως αποδειχθεί και πιο αδυσώπητη από τα σχέδια επί χάρτου των κομματικών επιτελείων, είναι εντελώς αδιάφορο και το ποσοστό που θα λάβει το δεύτερο κόμμα. Ο λαβύρινθος της απλής αναλογικής είναι τέτοιος που -σε αντίθεση με την ενισχυμένη- δεν αποκλείεται ο εκλογικός νικητής να βγει πολιτικά χαμένος και το αντίστροφο.
Ο κ. Μητσοτάκης θέλει να προλάβει τη δική του φθορά. Και δεν είναι υπερβολή ότι οι δημοσκοπήσεις -και τα ποιοτικά τους στοιχεία- παρακολουθούνται πλέον επί σχεδόν καθημερινής βάσης. Όχι τόσο για τους απόλυτους αριθμούς όσο και τις τάσεις που προοιωνίζονται την καμπύλη του επόμενου διαστήματος. Το προσεχές τρίμηνο τετράμηνο προβλέπεται “κολασμένο” καθώς επικρέμαται η απειλή του τρίτου κύματος της πανδημίας, θα δοκιμαστεί η επιτυχία του προγράμματος των εμβολιασμών -που μέχρι στιγμής είναι αποτυχία- προωθείται ο εφ' όλης της ύλης διάλογος στα ελληνοτουρκικά και θα φανεί πώς θα πάει φέτος ο τουρισμός. Κι ανάλογα με το πόσο όλα αυτά θα επηρεάσουν ή όχι την φθορά κυβερνητική φθορά, ο κ. Μητσοτάκης -με τη σκέψη πάντως καρφωμένη στο 36,5%- θα αποφασίσει εάν θα κάνει την κίνηση του στις αρχές του καλοκαιριού ή το φθινόπωρο...
Ανδρέας Καψαμπέλης