Κώστας Γρίβας
Η έγκυρη αμυντική ιστοσελίδα Doureios.com κυκλοφόρησε την είδηση ότι οι αντιαρματικοί πύραυλοι που πρόκειται να προμηθευτεί η Ελλάδα, όπως ανέφερε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι στην πραγματικότητα οι ισραηλινοί Spike NLOS. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, τότε τολμώ να πω ότι αυτή η αγορά είναι πιο σημαντική και από αυτή των γαλλικών μαχητικών Rafale.
Αν και δεν υποτιμώ τη σημασία που έχει η ένταξη των Rafale στο ελληνικό οπλοστάσιο, οι Spike NLOS θέτουν νέα δεδομένα στο ελληνοτουρκικό σύστημα υπέρ της Ελλάδας και εντάσσουν τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις σε μια νέα εποχή. Να ξεκινήσουμε από το ότι οι πύραυλοι αυτοί έχουν πολύ μεγάλο βεληνεκές για το μέγεθός τους που φθάνει τα 25 χλμ και αναφέρεται ότι στις νεότερες εκδόσεις μπορεί να προσεγγίζει τα 30 και μπορούν να προσβάλουν στόχους που βρίσκονται εκτός της γραμμής της θέας, όπως λέει και το όνομά τους (non line of sight/NLOS).
Επιπλέον, το μεγάλο βεληνεκές συνδέεται με το ότι οι πύραυλοι αυτοί μεταδίδουν απευθείας εικόνα από την κάμερα στο ρύγχος τους στον χειριστή, ο οποίος τους κατευθύνει ανάλογα. Έτσι, μπορούν να εξαπολυθούν προς τη γενική περιοχή του στόχου χωρίς να χρειάζονται ακριβείς πληροφορίες και κατόπιν να ερευνήσουν με τις κάμερες τους, να εντοπίσουν τους στόχους και οι χειριστές τους να τους κατευθύνουν εναντίον τους με σημειακή ακρίβεια. Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε για αυτά τα βλήματα είναι ότι θα επιτρέπουν την προσβολή εχθρικών τεθωρακισμένων σχηματισμών από αποστάσεις δεκάδων χλμ μην επιτρέποντας στα εχθρικά άρματα καμία αντίδραση και χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο ελληνικές δυνάμεις.
Επισημαίνεται ότι στην αρχή οι Spike NLOS αναφέρονταν ως Tamuz και ήταν ένα απόρρητο όπλο για τον ισραηλινό στρατό, ο οποίος τους χρησιμοποιούσε από τροποποιημένα άρματα μάχης, στα οποία είχε τοποθετήσει ψεύτικους πυργίσκους με ψεύτικα κανόνια για να μην γίνεται αντιληπτός ο ρόλος τους. Δηλαδή, οι πύραυλοι αυτοί αποτελούσαν το μυστικό ατού των ισραηλινών χερσαίων δυνάμεων για πολλά χρόνια.
Μέχρι και πολεμικά πλοία
Ωστόσο, θα ήταν άδικο να τους χαρακτηρίσουμε απλώς ως αντιαρματικούς πυραύλους, δεδομένου ότι μπορούν να προσβάλουν πλήθος στόχων, από ελικόπτερα και μη επανδρωμένα αεροχήματα μέχρι πολεμικά πλοία. Αν και είναι μικροί, η σημειακή ακρίβεια πλήγματος μπορεί να τους καταστήσει εξαιρετικά επικίνδυνα όπλα εναντίον πολεμικών πλοίων, ακόμη και φρεγατών. Για παράδειγμα, ακόμη και αν ένας μόνο πύραυλος Spike χτυπήσει μια τουρκική φρεγάτα στον τετραπλό εκτοξευτή των αντιπλοϊκών πυραύλων Harpoon μπορεί να επιφέρει συντριπτικό πλήγμα.
Η ικανότητά τους να προσβάλουν πολλά είδη στόχων συνδυάζεται με το ότι μπορεί να μεταφερθούν από πολλά είδη πλατφορμών. Και μάλιστα μικρών και φθηνών πλατφορμών. Από τζιπάκια μέχρι αγροτικά φορτηγάκια και από ελικόπτερα μέχρι μικρά ταχύπλοα σκάφη. Ειδικά πάνω στα τελευταία μπορούν να αποτελέσουν ένα ιδανικό αρχιπελαγικό όπλο, μετατρέποντας το Αιγαίο σε δίχτυ θανάτου για τις τουρκικές δυνάμεις.
Σκεφτείτε για παράδειγμα μια ομάδα εθνοφυλάκων που εντοπίζουν κάποιον εχθρικό στόχο πάνω σε ένα νησί του Αιγαίου ή στην θάλασσα ή τον αέρα κοντά σε αυτό. Χρησιμοποιώντας ακόμη και μια ειδικευμένη εφαρμογή πάνω στα κινητά τους τηλέφωνα μπορούν να περάσουν την πληροφορία αυτή σε ένα ταχύπλοο σκάφος ή σε μια χερσαία ομάδα οπλισμένη με Spike NLOS σε ένα διπλανό νησί και αυτοί να εξαπολύσουν πυραύλους προς τη γενική περιοχή του στόχου και κατόπιν να αναλάβουν οι ίδιοι τον εντοπισμό και την προσβολή του στόχου ή των στόχων.
Προσαρμοσμένο στις ελληνικές ιδιαιτερότητες
Οι Spike NLOS είναι το πρώτο όπλο που εισέρχεται στο ελληνικό οπλοστάσιο που λειτουργεί με τις αρχές του μικρού, φθηνού, πολυχρηστικού και προσαρμοσμένου στις ελληνικές συνθήκες οπλικού συστήματος. Μπορεί να υλοποιήσει τη φιλοσοφία μάχης που ο γράφων αναφέρει ως βληματοκεντρικό πόλεμο στις μελέτες του. Μπορεί να συνεισφέρει στη μετατροπή της αρχιπελαγικής δομής του Αιγαίου σε ένα πολυπλέγμα αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής (A2/AD) και αυτά με σχετικά μικρό κόστος, μιας και συνδυάζεται με μικρές και φθηνές πλατφόρμες, όπως είναι τζιπάκια ή ταχύπλοα σκάφη.
Επίσης, μπορεί να τοποθετηθεί σε ελικόπτερα όπως τα μαχητικά AH-64 και τα Kiowa Warrior της Αεροπορίας Στρατού μετατρέποντάς τα σε ιπτάμενες πυραυλικές βάσεις ικανές να εξαπολύσουν πυρά ακριβείας από αποστάσεις ασφαλείας. Όταν οι Ισραηλινοί είχαν παρουσιάσει ένα τζιπάκι χάμερ με έναν τετραπλό εκτοξευτή Spike NLOS είχαν πει ότι «αυτό που βλέπετε μπορεί να μην έχει φτερά και να μην πετάει αλλά κάνει τη δουλειά μαχητικού αεροσκάφους» για να τονίσουν τη σημασία του.
Βέβαια, η αξία του συστήματος θα εξαρτηθεί και από το σε τι αριθμούς θα αποκτηθεί και κυρίως πως θα αξιοποιηθεί. Για να εκμεταλλευτούμε τις πλήρεις δυνατότητες του όπλου απαιτείται μια έκρηξη φαντασίας στον Ελληνικό Στρατό και "out of the box" σκέψη. Αυτή ακριβώς η ανάγκη είναι και η μεγάλη δυνητική συνεισφορά του συστήματος στην ελληνική άμυνα. Ότι δηλαδή μας αναγκάζει να σκεφτούμε και να αναπτύξουμε εγχώριες ικανότητες για να το αξιοποιήσουμε με τον βέλτιστο τρόπο. Για παράδειγμα, πως θα συνδυάσουμε το όπλο με μονάδες εθνοφυλακής και περιφερειακά συστήματα που θα συνθέτουν δικτυοκεντρικές δομές και θα τροφοδοτούν με πληροφορίες τα όπλα.
Αν λοιπόν πράγματι ισχύει αυτή η είδηση, τότε μιλάμε για μια πολύ σημαντική αγορά προσαρμοσμένη στη λογική των έξυπνων, φτηνών και προσαρμοσμένων τα ελληνικά δεδομένα λύσεων, που μπορούν να συνεισφέρουν και στην ανάπτυξη εγχώριων ικανοτήτων. Και αυτό πιστώνεται τόσο στην στρατιωτική ηγεσία, ιδιαίτερα αυτή του Στρατού Ξηράς και στην και πολιτική ηγεσία του υπουργείου Άμυνας και στον πρωθυπουργό που όχι μόνο τερμάτισε μια αυτοκαταστροφική περίοδο αδράνειας αλλά και άλλαξε σελίδα στη λογική των εξοπλισμών, προσθέτοντας στα "παραδοσιακά" συστήματα και ένα όπλο νέας φιλοσοφίας.