Πρώτο κουδούνι την 1η Οκτωβρίου στα σχολεία της Βόρειας Μακεδονίας χωρίς, όμως, αλλαγές στα σχολικά βιβλία της γειτονικής χώρας, όπως αυτές συμφωνήθηκαν από την Μεικτή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων (ΜΔΕΕ) Αθήνας–Σκοπίων. Οι μαθητές της γειτονικής χώρας θα διδαχθούν και φέτος τους χάρτες της… «Μεγάλης Μακεδονίας», τη… «Μακεδονία του Αιγαίου» καθώς και μια σειρά από αλυτρωτικές αναφορές όπως η συσχέτιση της χώρας τους με την αρχαία ελληνική Μακεδονία του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου μια και δεν έχουν διαγραφεί από τα βιβλία δύο χρόνια μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η άμισθη ελληνική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων υπό τον Σπυρίδωνα Σφέτα– καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που ανέπτυξε το ιστορικό υπόβαθρο της «σλαβομακεδονικής ταυτότητας» και τη «σλαβομακεδονικής γλώσσας» από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα-έχει επισημάνει μεταξύ άλλων 37 προβληματικούς χάρτες, που χρήζουν βελτίωσης και κατέθεσε κείμενο 57 σελίδων με τις παρατηρήσεις επί των εγχειριδίων και αναλυτικών προγραμμάτων, χωρίς όμως να προχωρήσουν οι αλλαγές. Την ίδια ώρα ούτε στα ελληνικά βιβλία η γειτονική χώρα αναφέρεται ως «Βόρεια Μακεδονία» και οι πολίτες της «πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας», όπως και έχει συμφωνηθεί, να ενσωματωθούν σε αυτά.
Οι δύο πλευρές συναντήθηκαν συνολικά τέσσερις φορές με την τελευταία συνεδρίαση να πραγματοποιείται στην Οχρίδα τον Μάιο του 2019. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό αναμένονταν άλλη μία συνεδρίαση το περασμένο το καλοκαίρι όπου και θα εξετάζονταν ο εικοστός αιώνας, κυρίως η ζοφερή περίοδος του εμφυλίου, η οποία και δεν πραγματοποιήθηκε. Βάσει των όσων συμφωνήθηκαν, μεταξύ των δύο πλευρών, οι γείτονες αποδέχονται επισήμως, στο εκπαιδευτικό τους σύστημα πως η «αρχαία Μακεδονία» είναι μόνο ελληνική. Ένα από τα πιο σοβαρά ζητήματα μαζί με το ονοματολογικό ήταν η διαστρέβλωση στην ιστορική καταγραφή της αρχαίας Μακεδονίας ένα ζήτημα στο οποίο έδωσε τέλος η Μεικτή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων. Έγινε αποδεκτό μετά από διήμερη «μάχη» στα Σκόπια ότι ως «Σλάβοι» δεν έχουν καμιά σχέση με τους Αρχαίους Μακεδόνες, ότι η Αρχαία Μακεδονική Ιστορία και ο πολιτισμός ήταν τμήμα του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού που είχε επίδραση στον παγκόσμιο πολιτισμό. Για τη Βυζαντινή περίοδο δέχτηκαν ότι οι Σλάβοι δεν πήραν το όνομα «Μακεδόνες» από τους Αρχαίους Μακεδόνες , ότι οι όροι «Μακεδών» και «Σλάβος» δεν ταυτίζονται στο Μεσαίωνα. Επίσης, οι γείτονες δέχτηκαν μεταξύ άλλων να αντικαταστήσουν τον όρο « Μακεδονία του Αιγαίου» με τον όρο ελληνική επαρχία της Μακεδονίας.
Ωστόσο, παρά την πρόοδο που σημειώθηκε, οι συντακτικές επιτροπές για τη συγγραφή των νέων σχολικών βιβλίων με πλήρη απάλειψη κάθε αλυτρωτικού όρου και των όποιων διαστρεβλώσεων της ιστορίας δεν συγκροτήθηκαν τον Νοέμβριο του 2019, όπως ήταν προγραμματισμένο, λόγω ελληνικής ολιγωρίας.
Ανασχηματισμός στην ελληνική πλευρά-Καρατόμηση Σφέτα
Οι δύο πλευρές έχουν να συνεδριάσουν πάνω από ένα χρόνο εξαιτίας τόσο της εκλογικής αναμέτρησης στην Ελλάδα και της αλλαγής κυβερνητικών συσχετισμών όσο και της παρατεταμένης εκλογικής περιόδου στη Βόρεια Μακεδονία, αλλά και εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού. Ειδικά, σε ό,τι αφορά την ελληνική επιτροπή εμπειρογνώμων αυτή αδρανοποιήθηκε ουσιαστικά όλο το προηγούμενο διάστημα από το υπουργείο Εξωτερικών, ενώ μετά τις εκλογές στη γειτονική χώρα η Αθήνα προχώρησε σε εκτεταμένες αλλαγές, της Επιτροπής, καρατομώντας τον Σπυρίδωνα Σφέτα ο οποίος βρίσκονταν κοντά στον πρώην υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και σήκωσε και το μεγαλύτερο μέρος των προταθέντων αλλαγών.
Η νέα σύνθεση
Η νέα Επικεφαλής της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων είναι η Σοφία Ηλιάδου – Τάχου υποψήφια βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στη Φλώρινα στις τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές και καθηγήτρια Νέας Ελληνικής Ιστορίας, Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, η οποία έχει εκφράσει στο παρελθόν κριτική για τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Την σύνθεση της επιτροπής συμπληρώνουν οι:
- Αλέξανδρος Κουγιού, Διευθυντής Πολιτιστικών, Θρησκευτικών και Προξενικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, Πρόεδρος της ΜΔΕΕ.Δεν έχει καμιά σχέση με Βαλκάνια.
- Νικόλαος Ζάϊκος, Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, Πανεπιστημίου Μακεδονίας (το μόνο μέλος που συμμετείχε και στη σύνθεση της προηγούμενης Επιτροπής)
- Σταυρούλα Μαυρογένη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Μακεδονίας
- Αγγελική Δεληκάρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
- Γεώργιος Καλπιδάκης, Εντεταλμένος ερευνητής Ακαδημίας Αθηνών
- Αντώνιος Κολιάδ, Σύμβουλος πρεσβείας Α
ethnos.gr