Τη διαφωνία της με την πολιτική των κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία και την πρόβλεψη ότι δεν θα κινηθεί σε αυτήν την κατεύθυνση το προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (1-2 Οκτωβρίου) εξέφρασε η σύμβουλος του Ύπατου Εκπροσώπου της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική Ζοσέπ Μπορέλ, Νάταλι Τότσι.
Σε διαδικτυακή συζήτηση διοργανωμένη από το γραφείο Βρυξελλών του German Marshall Fund of the United States, η κ. Τότσι ήταν σαφής: «Ξεχάστε τις κυρώσεις! Δεν είναι αυτός ο τρόπος να ασκηθεί επιρροή επί της Τουρκίας». Πρόσθεσε ότι θα εκπλαγεί ιδιαιτέρως αν υπάρξει πολιτική συμφωνία για κάτι τέτοιο στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής.
Και μάλλον το έχουν αποδεχτεί στην κυβέρνηση γι αυτό και από το βήμα του ΟΗΕ ο Κ.Μητσοτάκης αναφέρθηκε ότι ο διάλογος πλέον μπαίνει στην πρώτη γραμμή στα ελληνοτουρκικά.
Η διευθύντρια του ιταλικού ινστιτούτου IAI χαρακτήρισε «επικίνδυνη ψευδαίσθηση» την ιδέα που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα και την Κύπρο ότι «υπάρχει ένας μεγάλος αδελφός εκεί έξω – είτε είναι οι ΗΠΑ, είτε η Γαλλία, είτε η Ευρωπαϊκή Ένωση – που θα παρέμβει και θα υπερασπιστεί τα ελληνικά και τα κυπριακά συμφέροντα. Αυτή η ψευδαίσθηση είναι που αποτρέπει τις χώρες αυτές από τη συνειδητοποίηση ότι η μόνη λύση που μπορεί να προκύψει είναι μεταξύ των μερών που εμπλέκονται [στη διένεξη]».
Αυτό που χρειάζεται, τόνισε η σύμβουλος του κ. Μπορέλ, είναι «ένα πραγματικό reset των σχέσεων Ε.Ε. – Τουρκίας», μέσω του εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης – τον οποίο «αρνείται η Ε.Ε.». Ενώ στο ίδιο μήκος κύματος και άλλοι αξιωματούχοι που εκφράζουν σκεπτικισμό για το κατά πόσο οι κυρώσεις ή η προβολή ναυτικής ισχύος μπορούν να συμβάλλουν στην αποκλιμάκωση της έντασης!
Ελλάδα και Κύπρος μέλη της ΕΕ και ευθαρσώς η ίδια αυτή ΕΕ μας οδηγεί στις συνομιλίες με μια Τουρκία που ακούει ότι δεν θα υπάρχουν κυρώσεις!
Αμέσως μετά τη Σύνοδο Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών, στις 1 και 2 Οκτωβρίου, τοποθετείται η έναρξη των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, παρότι ακόμη δεν έχει προσδιοριστεί η ακριβής ημερομηνία.
Στο υπουργείο Εξωτερικών επιμένουν ότι οι διερευνητικές επαφές αφορούν αποκλειστικά και μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Σύμφωνα πάντως με τις εκτιμήσεις αναλυτών η Άγκυρα θα επιδιώξει να καταστήσει αντικείμενο των διερευνητικών επαφών το εύρος της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης και όχι το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών η ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση του Αιγαίου χωρίς κανείς να είναι σίγουρος αν δεν το θέσει στο τραπέζι σε μια προσπάθεια να σηκωθούμε εμείς από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων καταφέρνοντας έτσι η Άγκυρα να φανεί ότι η Αθήνα είναι αδιάλλακτη ή αυτό ελπίζουν.
Η κυπριακή πλευρά πιο σκληρή εμφανίζεται διατεθειμένη να μη συναινέσει στις κυρώσεις στη Λευκορωσία αν η ΕΕ δεν πράξει αναλόγως με τη Τουρκία.
Κερασάκι στην τούρτα ότι θα έρθουν πάλι άλλοι να μιλήσουν για τα ελληνικά δικαιώματα(και προφανώς στα πλαίσια της πολλαπλής άσκησης πίεσης) καθώς σε νέο μήνυμα προς την Αγκυρα (αλλά που μπορούμε να το δούμε και ως ότι κλείνουν το μάτι στην Τουρκία για να ηρεμήσει και θα ακουστεί) που έστειλε χθες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ εν όψει της έκτακτης Συνόδου Κορυφής την ερχόμενη εβδομάδα.
Στην ομιλία του (μέσω τηλεδιάσκεψης) στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο κ. Μισέλ τόνισε: «Η Ε.Ε. ανησυχεί για τις εντάσεις στην Ανατ. Μεσόγειο.
Οι μονομερείς ενέργειες και οι παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου πρέπει να σταματήσουν απολύτως». «Μαζί με τα κράτη-μέλη μας έχουμε επιδοθεί σε εντατικές διπλωματικές προσπάθειες για την εκτόνωση της έντασης και την προώθηση του διαλόγου», σημείωσε. «Σε αυτό το πνεύμα, έχω προτείνει τη διοργάνωση μιας πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατ. Μεσόγειο, σε συνδυασμό με τον ΟΗΕ. Πολλοί παίκτες έχουν ήδη ανταποκριθεί θετικά και είναι έτοιμοι να συζητήσουν τις παραμέτρους, την ατζέντα και το χρονοδιάγραμμα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο παρασκήνιο, οι διπλωματικοί σύμβουλοι των δύο ηγετών Ελένη Σουρανή και Ιμπραήμ Καλίν συνεχίζουν να βρίσκονται σε ανοιχτή επικοινωνία. Ο τελευταίος, μάλιστα, ξεκαθάρισε ότι ο πολιτικός διάλογος μεταξύ των δυο χωρών θα πραγματοποιείται παράλληλα με τον στρατιωτικό που ήδη εξελίσσεται.