Της Κύρας Αδάμ
Μικρές έως ελάχιστες είναι πλέον οι πιθανότητες αγοράς των γαλλικών φρεγατών BELHARA από την Ελλάδα , ύστερα από το βέτο που άσκησε ο Πρόεδρος Τραμπ στον Γάλλο πρόεδρο Ε. Μακρόν για την πώληση τους.
Η ευκαιρία για την Ελλάδα να αποκτήσει τις BELHARA χάθηκε το 2018.
Αναλυτικότερα:
Η τωρινή δυσάρεστη εξέλιξη σημειώθηκε πριν λίγες ημέρες όταν σε πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία τους, ο Πρόεδρος Τραμπ- αυτόκλητα- είπε στον Ε. Μακρόν ότι οι ΗΠΑ αντιτίθενται στην πώληση των BELHARA στην Ελλάδα.
Η άμεση αμερικανική αντίδραση, θέλουν οι πληροφορίες, δεν εξαντλείται μόνον στην στήριξη του «προεδρικού φίλου» Τ. Ερντογάν, ο οποίος θα βρεθεί όντως σε δύσκολη θέση επιχειρησιακώς αν η Ελλάδα προμηθευθεί τις υπερ- σύγχρονες γαλλικές φρεγάτες.
Ο καθαρός λόγος της αμερικανικής άρνησης είναι ότι αν η Ελλάδα αποκτήσει τις BELHARA τότε η ολοκλήρωση της αμερικανικής πώλησης των F- 35 στην Τουρκία τίθεται εν αμφιβόλω. Και τούτο διότι το γαλλικό πολεμικό πλοίο είναι εν μέρει stealth δηλαδή αόρατο, ενω τα οπλικά συστήματα που διαθέτει πυραυλους μπορεί να πλήξουν τα F-35 από απόσταση 60km.
Είναι άγνωστο τι έχει αποφασιστεί και τι θα ανακοινωθεί κατά την αυριανή συνάντηση Μακρόν-Μητσοτάκη στον Κορσική. Σημειώνεται ωστόσο ότι οι «προκαταρκτικές ανακοινώσεις» του Μεγάρου Μαξίμου εστιάζουν την προσοχή περισσότερο στην αγορά των γαλλικών αεροσκαφών RAFALE και πολύ λιγότερο εως καθόλου στις γαλλικές φρεγάτες BELHARRA.
Και όμως η Αθήνα έχει ήδη χάσει την ευκαιρία να συμφωνήσει στην αγορά των BELHARRA από το 2018, όταν ακόμα δεν είχε φουντώσει η πώληση των αμερικανικών F-35 στην Τουρκία.
Υπενθυμίζεται ότι το χειμώνα του 2018, ο Ερντογάν είχε αρχίσει να απειλεί την γαλλική ΤOTAL για τις έρευνες υδρογονανθράκων που είχε αναλάβει στην κυπριακή ΑΟΖ.
Την άνοιξη του 2018 ο Γάλλος πρόεδρος είχε προσεγγίσει την κυβέρνηση Τσίπρα, προσφέροντας δυο γαλλικές φρεγάτες BELHARRA για να αναλάβουν ρόλο ελέγχου και επιτήρησης του Αιγαίου και της Αν Μεσογείου πέραν της προφανούς έκφρασης «κοινοτικής αλληλεγγύης» εκ μέρους της Γαλλίας προς την Ελλάδα.
Οι δύο υπερ-σύγχρονες γαλλικές φρεγάτες, σύμφωνα με την γαλλική πρόταση θα εκτελούσαν αποστολές ελέγχου και επιτήρησης της θαλάσσιας περιοχής και εναερίου χώρου της Αν Μεσογείου , ( συμπεριλαμβανομένου και του Αιγαίου), για απειλές που τυχόν θα προέρχονταν από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ,κατά το πρότυπο του ΝΑΤΟ, που ενεργοποιεί τις δυνάμεις του για απειλές εκτός περιοχής του ( out of area threats).
Δι’ αυτού του τρόπου θα δινόταν γαλλική βοήθεια προς την Ελλάδα για τον έλεγχο σε πραγματικό χρόνο των τουρκικών παραβιάσεων από τουρκικά στρατιωτικά αεροσκάφη και πολεμικά πλοία στο Αιγαίο, ενώ θα ελέγχονται και τυχόν απειλητικές ενέργειες της Τουρκίας εναντίον στόχων γαλλικών συμφερόντων (όπως πχ οι τουρκικές απειλές εναντίον της ΤΟΤΑL στις έρευνες υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ)
Ο κ Μακρόν ενημέρωσε τότε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ για την πρόθεση του αυτή, αλλά η Ουάσιγκτων προτίμησε να μην ακολουθήσει την γαλλική πρόταση, παραπέμποντας το Παρίσι να διαβουλευθεί με ευρωπαίους εταίρους του.
Το Βερολίνο ευθέως δεν συμφώνησε να εμπλακεί « σ αυτή την περιπέτεια».
Η κίνηση της γαλλικής κυβέρνησης να εκφράσει εμπράκτως την «κοινοτική αλληλεγγύη» της απέναντι στην Αθήνα είχε μια ακόμα σημαντική πλευρά , που αφορούσε στις επίμονες γαλλικές προτάσεις για την προώθηση της ενισχυμένης ευρωπαϊκής Άμυνας.
Σταθερή θέση της Γαλλίας ήταν και είναι ότι στον κοινοτικό προϋπολογισμό πρέπει πλέον να δημιουργηθεί ειδικό κονδύλιο που θα καλύπτει τις ενισχυμένες συνεργασίες στον τομέα της ευρωπαϊκής Άμυνας. Η γαλλική πρόταση παραμένει στον τραπέζι , πολύ περισσότερο μάλιστα αφού η Γαλλία εφαρμόζει στην περίπτωση της Ελλάδας την έκφραση της ευρωπαϊκής «στρατιωτικής αλληλεγγύης» για πιθανές εξωτερικές απειλές.
Το 2018 η Γαλλία συζητούσε ακόμα και την πιθανότητα να απαλλάξει την Ελλάδα από την πληρωμή του leasing των γαλλικών φρεγατών, αν ο κοινοτικός προϋπολογισμός κάλυπτε το κονδύλιο αυτό από την χρηματοδότηση ενεργειών της ενισχυμένης Ευρωπαϊκής Άμυνας από τον κοινοτικό προϋπολογισμό.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν τόλμησε- κοιτάζοντας στα μάτια μόνον το Βερολίνο- να εξετάσει την ευκαιρία που προσέφερε η προφητική – σε σύγκριση με το σήμερα- γαλλική πρόταση, ενώ ποτέ δεν στάθηκε δίπλα στο Γαλλία για «μάχη» στον κοινοτικό προϋπολογισμό υπερ του καθαρού κονδυλίου για την ενισχυμένη Ευρωπαϊκή Άμυνα.
(Υπενθυμίζεται ακόμα ότι το 2001 η γαλλική κυβέρνηση είχε προτείνει στην Ελλάδα τη μεταστάθμευση γαλλικών Μιράζ για επιτήρηση της περιοχής της Αν Μεσογείου. Η περίπτωση αυτή όμως δεν καρποφόρησε τότε).
Σύμφωνα με τα γαλλικά ΜΜΕ, την παραμονή της συνάντησης στην Κορσική, η Γαλλία φαίνεται να αναπροσαρμόζει την πρόταση της προσφέροντας leasing στην Ελλάδα τις ισχυρές – αλλά κατώτερες φρεγάτες FREMM στην Ελλάδα.
Το πουλάκι όμως πέταξε μακριά το 2018..
Σήμερα η αγορά μεταχειρισμένων γαλλικών αεροσκαφών RAFALE μοιάζει με μονόδρομο, αν η Αθήνα θέλει πράγματι να έχει τη Γαλλία στο πλευρό της – και κατ’ επέκταση την ισχυρή στρατιωτική δύναμη της ΕΕ-απέναντι στις εχθρικές ενέργειες του Ερντογάν στο Αιγαίο, και την Αν Μεσόγειο.
Το αεροσκάφος RAFALE μπορεί να καλύψει τις τωρινές ελληνικές ανάγκες αφού διαθέτει ακτίνα δράσης 1000κμ ( δηλαδή μπορεί να πετάξει, να επιχειρήσει μέχρι την Κύπρο και να γυρίσει πίσω , είτε από αεροπορική βάση εδάφους είτε από το αεροπλανοφόρο Σαρλ Ντε Γκωλ όταν αυτό βρίσκεται στην περιοχή-δυνατότητα αυτή που δεν διαθέτουν ούτε τα F- 16 ούτε τα MIRAGE.
Επιπλέον τα βλήματα των RAFALE πλήττουν στόχους από 500κμ, ενω,η μετεκπαίδευση των Ελλήνων πιλότων – εξπέρ στα MIRAGE- στα RAFALE απαιτεί ελάχιστο χρόνο προσαρμογής.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι τα γαλλικά RAFALE εχουν ήδη αγοραστεί μέχρι στιγμής από το Κατάρ, την Ινδία και την Αίγυπτο, ενώ «μυστήριο» προς διαλεύκανση παραμένει ακόμα ο πρόσφατος βομβαρδισμός τουρκικών θέσεων στη Λιβύη από « άγνωστα» αεροσκάφη που επιχείρησαν από έδαφος ή από θάλασσα..