Τον αποκαλούν και “Παρθενώνα της Πελοποννήσου”. Ο Ναός του Επικούριου Απόλλωνα βρίσκεται στις Βάσσες της Φιγαλείας, στα 1.130 μέτρα, στο κέντρο της Πελοποννήσου, πάνω στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας και βρίσκεται 14 χλμ. νότια της Ανδρίτσαινας και 11 χλμ. βορειοανατολικά των Περιβολίων. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Οιχαλίας.
Την “συγγένεια” του με τον Παρθενώνα την οφείλει στον Ικτίνο, τον μεγάλο αρχιτέκτονα της αρχαιότητας που κατασκεύασε και τους δυο ναούς.
By Inu shutterstock_Το υπέροχο αυτό στολίδι αρχιτεκτονικής ήταν το πρώτο από τα θαυμαστά μνημεία της Ελλάδας, το οποίο αναγνωρίστηκε από την UNESCO το 1986 ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Ακολούθησε το 1987 ο αρχαιολογικός χώρος Ακροπόλεως, ο οποίος περιλαμβάνει τέσσερα από τα σπουδαιότερα αριστουργήματα της κλασσικής Ελληνικής περιόδου, τον Παρθενώνα, τα Προπύλαια, το Ερέχθειο και τον ναό της Αθηνάς Νίκης, τα οποία μπορούν να θεωρηθούν σύμβολα της ιδέας της παγκόσμιας κληρονομιάς.
Ο Ναός του Επικούριου Απόλλωνα αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα μνημεία της κλασικής αρχαιότητας αλλά και ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους ναούς της αρχαιότητας. Αφιερώθηκε από τους Φιγαλείς στον Απόλλωνα διότι τους βοήθησε να ξεπεράσουν μια επιδημία πανώλης.
By Gabriela Insuratelu shutterstock
Ο ναός ανεγέρθη το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. (420-410 π.Χ) και υψώνεται στα 1.130 μέτρα, στο κέντρο της Πελοποννήσου, πάνω στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας και βρίσκεται 14 χλμ. νότια της Ανδρίτσαινας και 11 χλμ. βορειοανατολικά των Περιβολίων.
Τμήμα της ζωφόρου του ναού αποσπάστηκε το 1814 και εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Συνδυάζει αρχαϊκά, κλασικά και παραδοσιακά αρκαδικά χαρακτηριστικά. Έτσι προσφέρει ένα ελκυστικό μείγμα του παλιού και του νέου, του αγροτικού και του εκλεπτυσμένου. Η επιμήκης περίπτερη δομή (39,87 × 16,13 μέτρα) είναι κατασκευασμένη κυρίως από γκρίζο ασβεστόλιθο τοπικής προέλευσης.
Η εξωτερική κιονοστοιχία του εξάστηλου ναού ακολουθεί έναν εξαιρετικά αυστηρό δωρικό ρυθμό (οι μετόπες δεν είναι λαξευμένες). Όμως στο εσωτερικό, έξοχης ποιότητας γλυπτική συνταιριάζεται με έναν πιο περίτεχνο αρχιτεκτονικό ρυθμό, σύμφωνα με τη wikipedia. Το εμπρόσθιο τμήμα του προνάου και του οπισθοδόμου με δύο κίονες εν παραστάσει αναδιατυπώνουν τον δωρικό ρυθμό. Χαρακτηρίζεται λοιπόν ως ναός δωρικός, δίστυλος εν παραστάσει περίπτερος.
Στο νότιο τμήμα όπου βρίσκεται το άδυτο, οι δύο τελευταίοι ιωνικοί κίονες του σηκού στέκονται στο μακρινό άκρο λοξών τοίχων, ενώ ανάμεσά τους βρίσκεται ένας κορινθιακός κίων, μόνος στο κέντρο του ναού. Το κιονόκρανο του κίονα αυτού αποτελεί «το αρχαιότερο σωζόμενο δείγμα και θεωρείται πρότυπο για όλα τα “Κορινθιακά” μνημεία του ελληνικού, ρωμαϊκού και μεταγενέστερων πολιτισμών».
Παρακολουθήστε το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ “Βάσσες” (1964) του Jean-Daniel Pollet. Είναι το πρώτο φιλμ για το ναό του επικούρειου Απόλλωνα. Ο σκηνοθέτης μαγεύτηκε και είπε ότι αυτός ο ναός υπήρξε το κέντρο του κόσμου για εκείνον. Έτσι λοιπόν τον κινηματογράφησε με ρυθμό ιερής τελετουργίας και το αποτέλεσμα αντάμειψε τις προσπάθειες του.
Τα ελληνικά μνημεία που συγκαταλέγονται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO είναι:
1.ΝΑΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ – ΒΑΣΣΕΣ
(Χρονολογία ένταξης 1986)
2. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ
(Χρονολογία ένταξης 1987)
3. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΔΕΛΦΩΝ
(Χρονολογία ένταξης 1987)
4. ΙΕΡΟ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ
(Χρονολογία ένταξης 1988)
5. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ – ΑΘΩΣ
(Χρονολογία ένταξης 1988)
6. ΜΕΤΕΩΡΑ
(Χρονολογία ένταξης 1988)
7. ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
(Χρονολογία ένταξης 1988)
8. ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ
(Χρονολογία ένταξης 1988)
9. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΟΛΥΜΠΙΑΣ
(Χρονολογία ένταξης 1989)
10. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΜΥΣΤΡΑ
(Χρονολογία ένταξης 1989)
11. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΔΗΛΟΥ
(Χρονολογία ένταξης 1990)
12. ΜΟΝΗ ΔΑΦΝΙΟΥ, ΜΟΝΗ ΟΣΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΜΟΝΗ ΧΙΟΥ
(Χρονολογία ένταξης 1990)
13. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΗΡΑΙΟΥ ΣΑΜΟΥ
(Χρονολογία ένταξης 1992)
14. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΑΙΓΩΝ (ΒΕΡΓΙΝΑ)
(Χρονολογία ένταξης 1996)
15. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΜΥΚΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΙΡΥΝΘΑΣ
(Χρονολογία ένταξης 1999)
16. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ (ΧΩΡΑ), ΜΕ ΤΗ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΜΟ
(Χρονολογία ένταξης 1999)
17. ΠΑΛΑΙΑ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
(Χρονολογία ένταξης 2007)
18. Αρχαιολογικός Χώρος Φιλίππων
(Χρονολογία ένταξης 2016)