Maroupa Eirini
Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ
Η Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων και η Ένωση Ελλήνων Νομικών e-Θέμις, (του εκλεκτού της κυβέρνησης για τον δικηγορικό σύλλογο Αθηνών) παρουσίασαν στο Ηρώδειο, στις 7/10/ 2021 το θεατρικό έργο των Μ. Ρέππα - Θ. Παπαθανασίου, «Η δίκη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη», σε σκηνοθεσία Σ. Καραγιάννη.
Σκοπός της παράστασης, κατά τους διοργανωτές, (που έλαβαν μέρος σ’αυτήν), ήταν η ανάδειξη της ιστορικής-πολιτικής και νομικής σημασίας της δίκης των Θ. Κολοκοτρώνη και Δ. Πλαπούτα,(που κατηγορήθηκαν για συνωμοσία κατά του Βασιλέως), καθώς:
«προσφέρεται για διαχρονικό προβληματισμό σχετικά με τη φυσιογνωμία του νεωτερικού ελληνικού κράτους, τα κομματικά πάθη που διχάζουν, τον ρόλο των ξένων δυνάμεων, αλλά και τιςπαρεμβάσεις της πολιτικής εξουσίας στην απονομή τηςδικαιοσύνης. Η θεατρική παράσταση στόχευε να αναδείξει την δύναμη του δικανικού λόγου και της ελεύθερης συνείδησης,συνάμα, δε, να μεταφέρει το μήνυμα της ενότητας στη μακρά πορεία για την εθνική ολοκλήρωση».
Ωραία πρωτοβουλία και μεγάλο τόλμημα, σκέφτηκα. Και πήγα να την δω!
Υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», πληροφορήθηκα,παρακολουθώντας την κυρία Αγγελοπούλου να μας απευθύνει τον λόγο στο Ηρώδειο. Πρώτο μούδιασμα.
Η καρέκλα του Κολοκοτρώνη άδεια. Δεύτερο μούδιασμα. Ο πρωταγωνιστής της «δίκης του Κολοκοτρώνη», ο Κολοκοτρώνης,απουσίαζε.
Μία σκέτη φουστανέλα παρατημένη πάνω σε μια καρέκλα, θύμιζε, ότι κάτι σ’αυτήν την «δίκη» δεν πήγαινε καλά .
Η παράσταση δεν αποστασιοποιήθηκε καθόλου από τα πραγματικά περιστατικά που έλαβαν χώρα σε κείνη την αποτρόπαιη δίκη, ούτε από τα αληθινά λόγια που χρησιμοποίησαν οι εμπλεκόμενοι σε αυτήν, δικαστές και δικηγόροι. Προς τιμήν των σεναριογράφων Ράππα και Παπαθανασίου που επιμελήθηκαν αυτής!
Τότε προς τι η απουσία του Κολοκοτρώνη; Αναρωτήθηκα.
Γιατί να απουσιάζει το κεντρικό πρόσωπο, ο πρωταγωνιστής;
-Σκηνοθετική άποψη, μου είπαν κάποιοι εκ των παραγόντων της παράστασης… Μπορεί σκέφτηκα.
Μπορεί και για την χρονική συντόμευση του έργου… Αλλά τίποτα από τα δύο δεν μου ταίριαζε.
Εξάλλου, στην παράσταση έλαβαν μέρος πολύ γνωστοί τραγουδιστές, και χορός,που οι μεν τραγούδησαν, οι δε απήγγειλαν, στίχους από τον εθνικό μας ύμνο.
-«Για να μην εμφανίζεται απολογούμενος», μου είπαν άλλοι.
Αλλά πάλι όπως θυμόμουν, ο Κολοκοτρώνης στην δίκη του μιλούσε για πατρίδα και λευτεριά, δεν αισθανόταν κατηγορούμενος, και ούτε που τον ένοιαξε καθόλου ότι τον κάθισαν στο σκαμνί.
Ούτε αυτό ήταν. Κάτι άλλο μάλλον…
Πολύ με στενοχώρησε η επιλογή των στίχων του εθνικού ύμνου που απήγγειλε (εξαιρετικά κατά τα λοιπά), ο χορός. Τρίτο μούδιασμα.
Επαναλήφθηκε πολλές φορές ο στίχος «Αν μισούνται ανάμεσό τους δεν τους πρέπει ελευθεριά», προκαλώντας θανατερή ανατριχίλα, σε όσους από τους θεατές καταλαβαίναμε και δεν παρακολουθούσαμε,απλώς, μία φολκλορική εκδήλωση μια νύχτα με φεγγάρι….
Καλή ήταν η παράσταση, καλές ήταν οι ερμηνείες, πιστό ήταν το κείμενο, αλλά η δίκη του Κολοκοτρώνη, ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ,έμοιαζε ελκυστικό περιτύλιγμα δώρου χωρίς δώρο, (για να μην πω νερόβραστα κρεμμύδια)!
Μέρες μετά, αναζήτησα την απολογία του στρατηγού. Για να μην μείνω με την αίσθηση του ανικανοποίητου, του ανεκπλήρωτου,αυτού, που στ’αλήθεια είχα πάει να δω και ν’ακούσω.
Πρακολουθείστε μαζί μου την απολογία του, σε κείνη την δίκη παρωδία.
Μέσω της οποίας, οι ξένοι επικυρίαρχοι του τόπου μας,θέλησαν να καταπνίξουν την επιθυμία του ελληνικού λαού για πραγματική εθνική ανεξαρτησία, καταδικάζοντας με το στανιό,τον πρωτεργάτη της, τον Γέρο του Μωριά, αυτόν στον οποίο προεχοντως την χρωστούσαμε.
Με στημένους δικαστές, στημένουςμάρτυρες και στημένη κατηγορία:
Πρόεδρος δικαστηρίου (Πολυζωϊδης): Πώς ονοµάζεσαι;
Κατηγορούμενος: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
Πολυζωϊδης: Πόθεν κατάγεσαι;
Κολοκοτρώνης: Από το Λιµποβίσι της Καρύταινας.
Πολυζωίδης: Πόσων ετών είσαι;
Κολοκοτρώνης: Εξήντα τεσσάρων. Γεννήθηκα το 1770, τρεις του Απρίλη.
Πολυζωϊδης: Τι επάγγελµα κάνεις;
Κολοκοτρώνης: Στρατιωτικός. Κρατάω 49 χρόνους στο χέριτο σουλντάδο (σ.σ.: ντουφέκι) και πολεµούσα νύχτα-µέρα γιατην πατρίδα.
Πείνασα, δίψασα, δεν κοιµήθηκα µια ζωή.
Είδα τους συγγενείς µου να πεθαίνουν, τ’ αδέρφια µου να τυραννιούνται και τα παιδιά µου να ξεψυχάνε µπροστά µου.
Μα δεν δείλιασα.
Πίστευα πως ο Θεός είχε βάλει την υπογραφή του για τη λευτεριά µας και πως δεν θα την έπαιρνε πίσω».
Ύστερα από τον φόνο του κυβερνήτη», (Ιωάννη Καποδίστρια),η πατρίδα ήτανε χωρισµένη στα δύο.
Εγώ έκαµα ό,τι µπορούσα για να σταµατήσει ο εµφύλιος σπαραγµός.
Όταν έµαθα την εκλογή του βασιλιά, του έστειλα, µαζί µε τους φίλους µου, µια αναφορά φανερώνοντας την αφοσίωσή µας.
Οταν ήρθε στ’ Ανάπλι, σκόρπισα τους ανθρώπους µου και εγώ τράβηξα στο περιβόλι µου να ησυχάσω».
Πολυζωϊδης: «Τότε γιατί αντενέργησες στον βασιλιά σου και στην αντιβασιλεία;».
Ο Κολοκοτρώνης αγριεύει: «Εγώ να αντενεργήσω; Μα δεν ξέρετε λοιπόν κι εσείς οι ίδιοι, και όλοι οι Ελληνες,πόσο πάσκισα στον καιρό του σηκωµού ν’ αποχτήσει το έθνος κεφαλή και να µου λείψουν οι φροντίδες;
Τώρα που ο Θεός µας έδωσε βασιλιά, εγώ είπα σ’ όλους τους φίλους µου:“Τώρα είµαι ευτυχής. Θα κρεµάσω την κάπα µου στον κρεµανταλά και θα πλαγιάσω στην καλύβα µου ν’ αποθάνω ήσυχος και ευχαριστηµένος”».
Αυτά είπε ο Γέρος και κάθισε στον πάγκο του, ενώ στην αίθουσα απλώθηκε βαθιά σιωπή.
Η απόφαση δημοσιεύθηκε στις 26/5/1834.
ΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΝ με πλειοψηφία 3 έναντι 2. Ο Πολυζωϊδης με τον Τερτσέτη αντιστάθηκαν με αυταπάρνηση στις δωροδοκίες, τις εντολές, τις απειλές και τους εκβιασμούς και αρνήθηκαν να συνυπογράψουν την απόφαση.
Ο Πολυζωίδης μάλιστα αρνήθηκε και να ανακοινώσει την απόφαση στο ακροατήριο, σκεπάζοντας τα μάτια του, για να μην βλέπει τον Κολοκοτρώνη κατά την απαγγελία της από τον γραμματέα.
Ο Κολοκοτρώνης, έπαιζε ατάραχος τις χάντρες του κοµπολογιού του.
Το ακροατήριο αγανάκτησε, στο άκουσμα της καταδίκης, ενώ ο Κολοκοτρώνης έκανε τον σταυρό του. «Κύριε ελέησον. Μνήσθητί
µου, Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου» είπε απλά.
Κάποιος από το ακροατήριο του φώναξε: «άδικα σε σκοτώνουν, στρατηγέ».
Και κείνος απάντησε: «Γι’ αυτό λυπάσαι; Καλύτερα που µε σκοτώνουν άδικα,παρά δίκαια».
Η μνήμη είναι ολισθηρή, σκέφτομαι. Δεν θυμόμουν τα λόγια, το ύφος, που αποκάλυψαν το ανάστημα και την ψυχή του ανδρός στον οποίον χρωστάμε ότι σήμερα ονομαζόμαστε έλληνες κι έχουμε κράτος.
Μ’αυτήν την λιτή μα τόσο περιεκτική απολογία, ο Κολοκοτρώνης,μας άφησε αιώνια παρακαταθήκη:
Με το ντουφέκι κατακτιέται και κρατιέται η λευτεριά.
Κι αυτός που στ’αλήθεια αγαπά την πατρίδα του και πολεμάει γι’αυτήν, δεν νοιάζεται τι θα συμβεί στο ευτελές σαρκίο του, σαν την δει λεύτερη κι εθνικά ανεξάρτητη.
Ακόμα κι αν κατά την επιδίωξή της θυσίασε την ευζωϊα του, πείνασε, δίψασε,δεν κοιμήθηκε.
Ακόμα κι αν πέθαναν στα χέρια του παιδιά κι αδέλφια.
Πώς λοιπόν, άνθρωποι ταυτισμένοι με τους σύγχρονους εξανδραποδιστές της πατρίδας μας, να επιτρέψουν να μας τα θυμίσει όλα αυτά ο Κολοκοτρώνης σε 5 σειρές λόγια;
Στις 28 Σεπτέμβρη ήχησαν σειρήνες συναγερμού πολιτικής άμυνας,για αεροπορική επίθεση, στο πλαίσιο στρατιωτικής άσκησης.
Αλλά προς Θεού!
Μην τυχόν και ξυπνήσει ο ναρκωμένος ελληνικός λαός και θυμηθεί:
ότι με του σπαθιού την κόψη την τρομερή μέτρησαν με την βια, κάθε μέτρο λεύτερης γης που ζούμε, οι πρόγονοί μας!
Ότι μπορεί και πάλι να χρειαστεί, εμείς, να κάνουμε τα ίδια!
Κι εννοείται!
Μην τυχόν κι ακουστεί τίποτα για Θεό και λευτεριά κι ανασυνταχθεί το μυαλό μας, κι επικεντρωθεί στα ουσιώδη.
Σ’αυτά που μας κάνουν ανθρώπους κι έλληνες.
Γι’αυτό έλειπε ο Κολοκοτρώνης λοιπόν….
Επειδή πολεμούσε για την πίστη του Χριστού την Αγία και για της Πατρίδος την ελευθερία.
Κι αυτά είναι απαγορευμένα να τα λέμε και να τα σκεφτόμαστε πια