Απειλή για ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή συνιστά ο τυχοδιωκτισμός της Τουρκίας του Ερντογάν, που επιστρατεύει ολοένα και περισσότερο τη στρατιωτική της ισχύ για να επιβληθεί, επισημαίνει ο αμερικανικός ενημερωτικός ιστότοπος The Hill.
Όπως σημειώνει στην ανάλυσή της, η Πατρίτσια Κάραμ, αρμόδια για τον τομέα της Μέσης Ανατολής του International Republican Institute, μιας ΜΚΟ που έχει ως στόχο την προαγωγή της δημοκρατίας, από το 2016 η «ήπια δύναμη» που προέβαλλε η Τουρκία –μεταξύ άλλων και με την εξαγωγή τουρκικών τηλεοπτικών σειρών σε αραβικές χώρες – ως μοντέλο οικονομικής επιτυχίας και πολιτικής πολυφωνίας, που εναρμονίζεται με το Ισλάμ «αντικαθίσταται σταθερά από την τουρκική στρατιωτική επίδειξη ισχύος». Με στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία, το Ιράκ και τη Λιβύη, νέες βάσεις στο Κατάρ και τη Σομαλία και αμυντικές συμφωνίες με το Σουδάν και το Κουβέιτ η Τουρκία «χρησιμοποιεί την ισχύ περισσότερο από τη διπλωματία για να προβάλει την ανωτερότητά της», γράφει η Καράμ.
Η επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία
Οι κινήσεις της Τουρκίας στη Συρία, όπου υποστηρίζει αντίπαλες παρατάξεις με τη Ρωσία υπαγορεύονται από την επιθυμία της να βάλει φρένο στις κουρδικές φιλοδοξίες περί αυτονομίας και την ανησυχία της για τους κινδύνους εθνικής ασφάλειας, που θεωρεί ότι εκπηγάζουν για την ίδια από το Κόμμα Κουρδικής Δημοκρατικής Ένωσης στη Συρία. Η Άγκυρα ελπίζει να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας για την επιστροφή των άνω των τριών εκατομμυρίων προσφύγων εκεί.
Στο μεταξύ η τουρκική κουλτούρα διεισδύει βαθμηδόν στη βόρεια Συρία καθώς δεν διαφαίνεται στο ορίζοντα πολιτική συμφωνία. Έχοντας στείλει πάνω από 10.000 στρατιώτες και συμμάχους το σχέδιο της Τουρκίας για την ανάπτυξη ασφαλούς ζώνης προβλέπει την ανοικοδόμηση περιοχών που τελούν υπό τουρκικό έλεγχο, τη συγκρότηση νέων τοπικών κυβερνήσεων και τη δημιουργία υποδομών υπό την επίβλεψη τουρκικών Αρχών. Τοπικές κυβερνήσεις στο Χαλέπι και την Ιντλίμπ ενέκριναν στο μεταξύ τη χρήση της τουρκικής λίρας σε νόμιμο νόμισμα συναλλαγών για τη σταθεροποίηση των τιμών στις περιοχές αυτές. Ωστόσο, όπως σημειώνει η αναλύτρια, «η κατάσταση στη Συρία είναι εύθραυστη και σιγοβράζει μια στρατιωτική κλιμάκωση».
Το τζογάρισμα της Τουρκίας στη Λιβύη
Η τουρκική πολιτική έναντι της Λιβύης, όπου στηρίζει την κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας, συνδέεται με τη δημιουργία μιας ΑΟΖ που διατρέχει την περιοχή από τις νότιες ακτές της Τουρκίας μέχρι τις βορειοανατολικές ακτές της Λιβύης. Η συμφωνία Τουρκίας – κυβέρνησης Σάρατζ, με αντάλλαγμα τη στρατιωτική υποστήριξη της Άγκυρας έναντι των δυνάμεων του στρατάρχη Χαφτάρ και την αποστολή όπλων και Σύρων μισθοφόρων, κλιμάκωσε τις εντάσεις στις σχέσεις με την Ελλάδα, το Ισραήλ κι άλλες χώρες.
Αλλά, όπως υπογραμμίζεται στο άρθρο «η τουρκική παρέμβαση στη Λιβύη είναι τζογάρισμα, όχι μόνον λόγω της αμφίρροπης κατάστασης στο έδαφος, αλλά και επειδή η κυβέρνηση, την οποία υποστηρίζει, ούτε καν έχει υπό τον έλεγχό της τα εδάφη δίπλα στην περιοχή, που προσδιορίζεται στη συμφωνία Τουρκίας – κυβέρνησης Χάρατζ. Αν η κυβέρνηση αυτή χάσει τον πόλεμο, η Άγκυρα θα χάσει την πρόσβαση στα πετρελαιοφόρα κοιτάσματα. Τέτοιες φιλοδοξίες μπορεί να αποδειχθούν κοστοβόρες δεδομένης της παραίτησης του Φαγιέζ αλ Σάρατζ. Κι ενώ οι εντάσεις κλιμακώνονται με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία για την τουρκική εμπλοκή στη βόρεια Συρία, η Λιβύη μπορεί επίσης να εξελιχθεί για την Τουρκία σ’ ένα ανολοκλήρωτο πρότζεκτ, που ίσως γυρίσει μπούμερανγκ στο τέλος».
Παρ’ όλα αυτά, καταλήγει, «η Τουρκία αναδύθηκε ως παίκτης ισχύος καθώς ο Ερντογάν προσπαθεί να ηγηθεί σε μια νέα τάξη, απ’ όπου απουσιάζουν σαφώς οι ΗΠΑ. Αλλά οι πολίτες της Μέσης Ανατολής που υπέκυψαν στη γοητεία των τουρκικών τηλεοπτικών σήριαλ, ίσως να μην είναι τόσο πρόσφορο έδαφος στα επεκτατικά ανοίγματα της Άγκυρας, ενθυμούμενοι χειρότερες εποχές υπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αν, λοιπόν, αφεθούν ανεξέλεγκτες οι επιπτώσεις του τουρκικού τυχοδιωκτισμού, θα θέσουν σε κίνδυνο όχι μόνον τις χώρες με τις οποίες συνορεύει, αλλά ολόκληρη τη Μέση Ανατολή».