Το 1824, πέντε χρόνια πριν από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, έγινε η ψήφιση της πρώτης ελληνικής ποινικής κωδικοποίησης. Στο «Απάνθισμα των Εγκληματικών», όπως ονομάστηκε η συλλογή των αξιόποινων πράξεων, η θανατική ποινή εντάχθηκε ως τρόπος αντιμετώπισης των ειδεχθών εγκλημάτων. Λεπτομέρειες από τις θανατικές εκτελέσεις της εποχής δημοσιεύονταν στη «Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος», κάτι σαν τη σημερινή Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Μέχρι το 1830 υπήρξαν τρεις επίσημες θανατικές εκτελέσεις, μία εκ των οποίων αναδημοσιεύτηκε στο νομικό περιοδικό «Θέμις» του 1891. Οι μελλοθάνατοι, το βράδυ πριν από τον τουφεκισμό τους, συνήθιζαν να μένουν κλεισμένοι σε εκκλησίες και να προσεύχονται για «άφεση αμαρτιών». Με τον πένθιμο πρωινό χτύπο της καμπάνας, οι κατάδικοι οδηγούνταν στο χώρο της εκτέλεσής τους, αφού πρώτα περνούσαν από την αγορά. Αυτό είχε ως στόχο τον παραδειγματισμό των υπολοίπων και την αποτροπή τους από τη διάπραξη παρόμοιων εγκλημάτων....
Η πρώτη λαιμητόμος ήταν «μεταχειρισμένη» και ήρθε από τη Γαλλία Με την έλευση του Όθωνα, η θανατική ποινή που μέχρι τότε ήταν περιορισμένη στην Ελλάδα, άρχισε να εξαπλώνεται. Το 1833 έφτασε στο Ναύπλιο με πλοίο από τη Μασσαλία μια λαιμητόμος, που είχε χρησιμοποιηθεί και παλαιότερα στη Γαλλία. Οι Έλληνες όμως αντίκριζαν για πρώτη φορά αυτό θανατικό εργαλείο. Για τον λόγο αυτό μέσα στο πλοίο βρέθηκαν και δύο Γάλλοι δήμιοι, οι οποίοι θα έκαναν γνωστό τον τρόπο λειτουργίας της.
Σύμφωνα με τον ποινικό νόμο που θεσπίστηκε ένα χρόνο μετά, «ο καταδικασθείς εις θάνατον αποκεφαλίζεται διά του λαιμητόμου, το δε σώμα του ενταφιάζεται ησύχως και άνευ πομπής διά της Αστυνομίας». Το συχνότερο έγκλημα της εποχής ήταν η ληστεία, που λόγω του αντικαθεστωτικού της χαρακτήρα έβρισκε υποστήριξη από το λαό. Όταν αποκεφάλιζαν κάποιον που είχε ληστέψει, το κοινό αποδοκίμαζε τη διαδικασία και λιθοβολούσε τους δήμιους. Αντίσταση προέβαλαν και οι μελλοθάνατοι, οι οποίοι βιαιοπραγούσαν με κάθε τρόπο ενάντια στους εκτελεστές τους.
Θανατοποινίτες σε θέση δήμιων...
Η άσχημη αντιμετώπιση που είχαν οι δύο Γάλλοι εκτελεστές από την ελληνική κοινωνία, τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν τα καθήκοντά τους μετά από δύο χρόνια. Επειδή η εύρεση αντικαταστατών ήταν δύσκολη, η κυβέρνηση όρισε δήμιο τον θανατοποινίτη αλβανικής καταγωγής Χασάν Αρναούτ. Αυτός είχε διαπράξει ληστεία, αλλά η εκτέλεσή του θα έπαιρνε αναστολή ως αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες του. Για λόγους παραδειγματισμού, οι εκτελέσεις γίνονταν στην περιοχή που κάθε φορά είχε διαπραχθεί το έγκλημα. Έτσι, οι δήμιοι ήταν υποχρεωμένοι να μεταφέρονται μαζί με τη λαιμητόμο σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Στην ελληνική κοινωνία του 19ου αιώνα, οι εκτελέσεις αποτελούσαν ένα κοσμοϊστορικό γεγονός και ως εκ τούτου είχαν ιδιαίτερη απήχηση στο κοινό. Πλήθος κόσμου συγκεντρωνόταν τις πρώτες πρωινές ώρες για να παρακολουθήσει τον αποκεφαλισμό του εγκληματία. Συχνά η περιέργεια των ανθρώπων ήταν τόσο μεγάλη που νοίκιαζαν ακόμη και δωμάτια σε πλεονεκτικά σημεία για να έχουν πλήρη εποπτεία της μακάβριας διαδικασίας. Μετά το 1913, καθιερώθηκε και πάλι ως τρόπος εκτέλεσης ο τουφεκισμός και δεν χρησιμοποιήθηκε περαιτέρω η λαιμητόμος....
via