Ήθελα μόνο μια φορά της θάλασσας να μοιάσω, για να μπορέσω ολόκληρη τη Σύμη να αγκαλιάσω …”
Αυτήν η μαντινάδα υπάρχει πάνω σ’ ένα αναμνηστικό σφηνακοπότηρο που αγόρασα από τις ολιγοήμερες διακοπές μου σ’ αυτό το κουκλόσπιτο που λέγεται Σύμη. Το έχω ακόμη καλά φυλαγμένο σε μια προθήκη για να μου θυμίζει ότι κάπου εκεί στα βάθη των Δωδεκανήσων, σε μια ‘άκρη’, βρίσκεται ένας επίγειος παράδεισος.
Μια αμφιθεατρική “ζαχαρούπολη” που η αρχιτεκτονική της ομοιομορφία και η χρωματική της αρμονία δεν μπορούν παρά να σου ανοίξουν την όρεξη, ήδη από την πρώτη είσοδο στο Γιαλό, για να τη γευτείς απ’ άκρη σ’ άκρη.
Νεοκλασικά δίπατα αρχοντόσπιτα σε λογιών-λογιών παστέλ αποχρώσεις, με κατακόκκινες κεραμοσκεπές και αετώματα που μαρτυρούν μεγάλη τέχνη και πολύ κόπο. Καταλαβαίνεις από την πρώτη ματιά ότι ο τόπος “φιλοξένησε” στο πέρας των ετών ανθρώπους ικανούς και δουλευταράδες, που έκαναν το νησί τους να προκόψει.
Απόδειξη το γεγονός ότι παρότι μικρή και βραχώδης, υπήρξε στο παρελθόν πρωτεύουσα των Δωδεκανήσων! Σου δίνει την αίσθηση ότι δεν υπάρχουν αρκετά πλατώματα για να σταθείς και πραγματικά απορείς πώς τόση ομορφιά χώρεσε σε μια τέτοια μινιατούρα.
Και όμως αυτή είναι η μαγεία του τοπίου! Ειδικά αν ανηφορήσεις την Καλή Στράτα (500 πλατιά σκαλοπάτια), θα οδηγηθείς από το τόσο καλαίσθητα τακτοποιημένο λιμάνι του στο Χωριό, όπου σε περιμένει μια μεγάλη έκπληξη, καθώς αν δεν το γνωρίζεις δεν υπάρχει περίπτωση να περιμένεις οικιστική αναζωπύρωση.
Μια μεγάλη επίπεδη πλατεία που η συνέχειά της - κοντά στο κάστρο των Ιωαννιτών Ιπποτών - σε μια μεταμεσονύχτια βόλτα, σε αποζημιώνει με θέα που προκαλεί χαρμολύπη. Εκεί, υπό το φως του “σκοταδιού” και με τους αέρηδες να σε ταξιδεύουν, αντικρίζεις σε απόσταση αναπνοής τα αχανή μικρασιατικά παράλια, συνειδητοποιώντας την ιστορικότητα αυτής της γειτνίασης.
Αυτήν, άλλωστε, τα τελευταία χρόνια ευθύνεται και για την αδιάλειπτη παρουσία τόσων τουριστών. Οι καθημερινές εναλλαγές των υπερπολυτελών θαλαμηγών από τη γείτονα χώρα στο κεντρικό φυσικό λιμάνι της είναι άνευ προηγουμένου! Πολλοί δένουν στο Γιαλό μόνο και μόνο για ένα γεύμα, το οποίο σου μένει πράγματι αξέχαστο. Τα εστιατόρια είναι λιγοστά, γι’ αυτό και η ποιότητα είναι μονόδρομος.
Αν και βουνίσια, μέχρι και σήμερα μνημονεύω τα ολόφρεσκα ψάρια που γεύτηκα, ως “κρέας” αξεπέραστης νοστιμιάς!
Το μέρος είναι ιδανικό για παρατήρηση και ανάλαφρη σκέψη. Ακολουθείς την τακτική του “ιαπωνικού τσαγιού” (... με τη διαφορά ότι αντικαθιστάς το τσάι με τσίπουρο!) για εγκεφαλική εκκαθάριση από αστικές σκοτούρες. Το μόνο που κάνεις είναι “μακρύ σιωπητήριο” από τη μια και “οφθαλμική καταγραφή” από την άλλη, με μοναδικό στόχο τη χαλάρωση και τη δημιουργία ενός νοητού φακέλου γεμάτου εικόνες και εμπειρίες.
Εκεί είδα ξεκάθαρα πόσο μικρή είναι η κοινότητα, αφού μπόρεσα να ξεχωρίσω στο διπλανό τραπεζάκι το κλασικό ελληνικό τρίπτυχο κάθε περιορισμένου πληθυσμιακά τόπου, που δεν είναι άλλο από τον πρόεδρο, τον παπά και τον δάσκαλο.
Τόπος ευλογημένος και ως επί το πλείστον παρθένος, με νερά κρυστάλλινα που με δυσκολία αποχωρίζεσαι. Τουρίστες ... τόσοι όσοι ... να σου δίνουν το απαραίτητο αίσθημα της συντροφιάς, χωρίς όμως να ασφυκτιάς. Κόσμος που αναγνωρίζει με σεβασμό το κάλλος που τον περιβάλλει, καθότι προορισμός όχι ευρείας κατανάλωσης.
Σου περνά τη λογική μιας μεγάλης παρέας που αν και άγνωστοι μεταξύ σας, το ήρεμο βίωμα που προκύπτει από μια ανεξήγητη οικειότητα είναι διάχυτο.
Αυτό βιώσαμε την ημέρα της επιστροφής. Λόγω καιρού θεωρήθηκε απολύτως φυσιολογικό από την κοινότητα να ανακοινώσει ότι το πλοίο για Ρόδο δεν θα αναχωρήσει, μέσα από ένα μεγάφωνο. Μέθοδος ιδιαιτέρως παρεΐστικη, αλλά διόλου αποτελεσματική, όπως αποδείχτηκε! Ένα τσούρμο τουρίστες μαζευτήκαμε περίλυποι στην προβλήτα για την υποτιθέμενη αναχώρησή μας, χωρίς να έχουμε πάρει χαμπάρι τίποτα.
Το στήσιμο αυτό πέρασε και ούτε που με ακούμπησε ψυχολογικά, καθώς τη «γραφικότητα» τελικά πρέπει να είσαι προετοιμασμένος να τη βιώσεις σα συνολική εμπειρία και όχι αποσπασματικά.
Η χάρη της Σύμης τα είχε υπερκαλύψει όλα στο διάβα της …